Ontwerpend onderzoek naar kansen voor energietransitie

Samenwerking: Nancy Arkema Ontwerp + Advies

Inspiratieboek

Dit inspiratieboek is het 2e deel van een verkenning van de problematiek en kansen rondom leegstand op het platteland. Het bevat de resultaten van het ontwerpend onderzoek naar de kansen voor de ontwikkeling van duurzame energie op vrijkomende agrarische erven en leegstaande stallen.

Het studiegebied

Het studiegebied de Onrooi ligt midden in het Nationaal Landschap het Groene Woud en hier zullen naar verwachting in de komende jaren veel agrarische gebouwen hun functie verliezen. Dit zal leegstand van stallen, schuren, boerderijen en erven betekenen. Het probleem is vooral in Noord Brabant groot. Om verpaupering te voorkomen moet er iets gebeuren met dit agrarisch vastgoed. Bijkomend probleem is dat het merendeel van de stallen nog bekleed is met asbesthoudende bouwmaterialen. Naast een sociaal probleem ook nog een milieu probleem. Uiterlijk 2024 mogen gebouwen geen asbest meer bevatten. Maar wie gaat de sanering betalen als er besloten wordt om alle vrijkomende agrarische bebouwing te slopen?

Sloop?

Er is meer mogelijk dan de vrijkomende stallen te slopen. Het casco van een stal kan prima hergebruikt worden als drager voor duurzame energie installaties. Maar er kan veel meer met het casco worden gedaan. Om dat in beeld te brengen zijn zes inspiratiebeelden getekend. Deze beelden maken zes fictieve ‘toekomsten’ voor hergebruik van stallen en erven inzichtelijk. Hergebruik van het casco is ook een vorm van duurzaamheid omdat bouwmateriaal wordt hergebruikt zonder dat het verplaatst wordt. Daarbij is het maar de vraag of een kleinschalig, versnipperd landschap als de Onrooi nu echt een kwaliteitsimpuls krijgt door een deel van de bebouwing te slopen.

De transformatie opgaven op het platteland

Het inspiratieboek geeft een nieuwe en bredere blik op de mogelijkheden voor herontwikkeling van vrijkomende agrarische bebouwing. Volledig inzetten op duurzame energie is niet de oplossing. Daarvoor is het niet rendabel genoeg. De oplossing zit vooral in de combinatie van nieuwe functies met duurzame energie. Door de schil van een stal te gebruiken als drager voor bijvoorbeeld zonnecellen en de inhoud te gebruiken voor een nieuwe functie die past bij de nieuwe multifunctionele landbouw.

Succes

Met dit onderzoek in de hand kan er veel breder over de mogelijke oplossingen voor het vrijkomende agrarische vastgoed worden nagedacht. Het blijft altijd maatwerk omdat de ene streek de andere niet is. Door de dialoog te zoeken kan er gezamenlijk naar een oplossing worden gezocht.

Download hier deel 2 van het advies.

Schaalniveau: lokaal, regionaal